Bù trừ và Thanh toán
Bù trừ và thanh toán là bước thực hiện cuối cùng để hoàn tất quá trình giao dịch chứng khoán. Để thực hiện bù trừ và thanh toán giao dịch, toàn bộ dữ liệu về kết quả giao dịch chứng khoán của các Sở giao dịch chứng khoán (SGDCK) được chuyển sang Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) sau khi kết thúc phiên giao dịch. Việc bù trừ tiền được VSD thực hiện cho từng thành viên trên cơ sở bù trừ chung giữa số tiền được nhận và số tiền phải trả cho các giao dịch có cùng ngày giao dịch tại các SGDCK, cùng ngày thanh toán và tách biệt theo tài khoản của khách hàng trong nước, khách hàng nước ngoài và của chính thành viên.
I. Bù trừ và thanh toán chứng khoán cơ sở
VSD áp dụng các phương thức bù trừ và thanh toán dưới đây cho các giao dịch chứng khoán:
- Đối với giao dịch trái phiếu công ty: VSD thực hiện thanh toán theo kết quả bù trừ đa phương với thời gian thanh toán là T+1.
- Đối với giao dịch cổ phiếu, chứng chỉ quỹ: VSD thực hiện thanh toán theo kết quả bù trừ đa phương với thời gian thanh toán T+2.
- Đối với giao dịch trái phiếu Chính phủ: VSD thực hiện thanh toán theo từng giao dịch với thời gian thanh toán là T+1
Việc thanh toán giao dịch chứng khoán được thực hiện theo nguyên tắc:
- VSD thực hiện thanh toán chứng khoán theo hình thức chuyển giao ghi sổ thông qua hệ thống tài khoản lưu ký của thành viên lưu ký bên mua và bán đồng thời điều chỉnh thông tin sở hữu tài khoản của người đầu tư mua và người đầu tư bán; Ngân hàng thanh toán (Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam) thực hiện thanh toán tiền theo kết quả bù trừ tiền của VSD thông qua hệ thống tài khoản tiền của các thành viên lưu ký mở tại Ngân hàng thanh toán.
- Thanh toán giao dịch chứng khoán được thực hiện theo nguyên tắc: việc chuyển giao chứng khoán tại VSD diễn ra chắc chắn và đồng thời với việc chuyển tiền tại Ngân hàng thanh toán (nguyên tắc DVP - Delivery Versus Payment). Cơ chế thanh toán giao dịch DVP cho phép các bên tham gia giao dịch loại bỏ được các rủi ro về thanh toán, theo đó, bên mua và bán phải có đủ tiền và chứng khoán để đảm bảo khả năng thanh toán giao dịch chứng khoán.
- Trình tự và thủ tục thanh toán bù trừ chứng khoán được quy định cụ thể tại Quy chế hoạt động bù trừ thanh toán chứng khoán ban hành kèm theo Quyết định số 109/QĐ-VSD ngày 19/8/2022 và Quyết định số 06/QĐ-VSD ngày 02/01/2020 của Tổng Giám đốc VSD.
II. Bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh
VSD áp dụng các phương thức bù trừ và thanh toán dưới đây cho các giao dịch chứng khoán phái sinh:
- Đối với giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số: VSD thực hiện thanh toán lãi lỗ hàng ngày vào ngày T+1 và thanh toán thực hiện hợp đồng vào ngày thanh toán cuối cùng (ngày làm việc liền sau ngày giao dịch cuối cùng).
- Đối với giao dịch hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ: VSD thực hiện thanh toán lãi lỗ hàng ngày vào ngày T+1 và thanh toán thực hiện hợp đồng theo hình thức chuyển giao vật chất vào ngày thanh toán cuối cùng (ngày làm việc thứ 3 sau ngày giao dịch cuối cùng).
Việc thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh được thực hiện theo nguyên tắc:
- Đối giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số: VSD thực hiện xác định nghĩa vụ thanh toán tiền lãi lỗ vị thế của từng tài khoản và bù trừ theo từng thành viên bù trừ. Việc thanh toán được thực hiện thông qua Ngân hàng thanh toán (Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam).
- Đối giao dịch hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ: VSD thực hiện xác định nghĩa vụ thanh toán tiền/chứng khoán của từng tài khoản và bù trừ theo từng thành viên bù trừ. Việc thanh toán tiền được thực hiện thông qua Ngân hàng thanh toán (Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam), thanh toán chứng khoán được thực hiện trên hệ thống của VSD.
Quy trình thực hiện bù trừ và thanh toán giao dịch được quy định tại:
Quyết định số 61/QĐ-VSD ban hành ngày 16/05/2022 về việc ban hành Quy chế bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh tại VSD
I. Bù trừ và thanh toán chứng khoán cơ sở
VSD áp dụng các phương thức bù trừ và thanh toán dưới đây cho các giao dịch chứng khoán:
- Đối với giao dịch trái phiếu công ty: VSD thực hiện thanh toán theo kết quả bù trừ đa phương với thời gian thanh toán là T+1.
- Đối với giao dịch cổ phiếu, chứng chỉ quỹ: VSD thực hiện thanh toán theo kết quả bù trừ đa phương với thời gian thanh toán T+2.
- Đối với giao dịch trái phiếu Chính phủ: VSD thực hiện thanh toán theo từng giao dịch với thời gian thanh toán là T+1
Việc thanh toán giao dịch chứng khoán được thực hiện theo nguyên tắc:
- VSD thực hiện thanh toán chứng khoán theo hình thức chuyển giao ghi sổ thông qua hệ thống tài khoản lưu ký của thành viên lưu ký bên mua và bán đồng thời điều chỉnh thông tin sở hữu tài khoản của người đầu tư mua và người đầu tư bán; Ngân hàng thanh toán (Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam) thực hiện thanh toán tiền theo kết quả bù trừ tiền của VSD thông qua hệ thống tài khoản tiền của các thành viên lưu ký mở tại Ngân hàng thanh toán.
- Thanh toán giao dịch chứng khoán được thực hiện theo nguyên tắc: việc chuyển giao chứng khoán tại VSD diễn ra chắc chắn và đồng thời với việc chuyển tiền tại Ngân hàng thanh toán (nguyên tắc DVP - Delivery Versus Payment). Cơ chế thanh toán giao dịch DVP cho phép các bên tham gia giao dịch loại bỏ được các rủi ro về thanh toán, theo đó, bên mua và bán phải có đủ tiền và chứng khoán để đảm bảo khả năng thanh toán giao dịch chứng khoán.
- Trình tự và thủ tục thanh toán bù trừ chứng khoán được quy định cụ thể tại Quy chế hoạt động bù trừ thanh toán chứng khoán ban hành kèm theo Quyết định số 109/QĐ-VSD ngày 19/8/2022 và Quyết định số 06/QĐ-VSD ngày 02/01/2020 của Tổng Giám đốc VSD.
II. Bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh
VSD áp dụng các phương thức bù trừ và thanh toán dưới đây cho các giao dịch chứng khoán phái sinh:
- Đối với giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số: VSD thực hiện thanh toán lãi lỗ hàng ngày vào ngày T+1 và thanh toán thực hiện hợp đồng vào ngày thanh toán cuối cùng (ngày làm việc liền sau ngày giao dịch cuối cùng).
- Đối với giao dịch hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ: VSD thực hiện thanh toán lãi lỗ hàng ngày vào ngày T+1 và thanh toán thực hiện hợp đồng theo hình thức chuyển giao vật chất vào ngày thanh toán cuối cùng (ngày làm việc thứ 3 sau ngày giao dịch cuối cùng).
Việc thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh được thực hiện theo nguyên tắc:
- Đối giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số: VSD thực hiện xác định nghĩa vụ thanh toán tiền lãi lỗ vị thế của từng tài khoản và bù trừ theo từng thành viên bù trừ. Việc thanh toán được thực hiện thông qua Ngân hàng thanh toán (Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam).
- Đối giao dịch hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ: VSD thực hiện xác định nghĩa vụ thanh toán tiền/chứng khoán của từng tài khoản và bù trừ theo từng thành viên bù trừ. Việc thanh toán tiền được thực hiện thông qua Ngân hàng thanh toán (Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam), thanh toán chứng khoán được thực hiện trên hệ thống của VSD.
Quy trình thực hiện bù trừ và thanh toán giao dịch được quy định tại:
Quyết định số 61/QĐ-VSD ban hành ngày 16/05/2022 về việc ban hành Quy chế bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh tại VSD
Thống kê
-
38.062|5.450
-
4
-
2.327
-
721
-
40
-
63.000
Công cụ nợ và trái phiếu doanh nghiệp
Lịch nghỉ thanh toán GD CK